ماهيان به كمك دستگاه شنوايي – خط جانبي، صدا، ارتعاشات و ساير جابجايي هاي آب در محيط اطرافشان را احساس مي‌كنند. اين دستگاه داراي دو جزء اصلي، شامل گوش داخلي، دستگاه نوروماست خط جانبي است. گوش داخلي ماهيان، علاوه بردريافت صدا، جهت‌ يابي يا تعادل فضاي سه بعدي را نيز بر عهده دارد. اين اندام،‌ احساس جهت‌يابي در برابر جاذبه زمين را، حتي وقتي كه ماهي در محيط هاي تاريك و پلاژيك به حالت معلق به سرمي‌برد، امكان پذير مي‌‌سازد. دراين ترجمه سعي بر اين است كه مطالبي را در مورد شنوايي ماهيان استخواني به تفصيل و در مورد ماهيان غضروفي به طورخلاصه ذكر گردد. بديهي است كه گستردگي مطالب پيش از اين سمينار است. مثلاً در مورد مكانيسم توليد الكتريسيته و گيرنده هاي الكتريكي فقط به صورت خلاصه در ارتباط با خط جانبي مورد بحث قرارگرفته اند.