رشته آمار
علم آمار پیشگویی بر مبنای اعداد و ارقام است. به‌عبارت‌دیگر یک آماردان بر اساس مجموعه اطلاعات عددی و بر اساس مدل‌های ریاضی و نظریه‌ی احتمال توانایی پیشگویی دارد. یعنی با در دست داشتن اطلاعات گذشته، نحوه‌ی رفتار یک فرآیند را پیش‌بینی می‌کند. به همین جهت می‌توان گفت که دانش آمار نتیجه‌گیری از جزییات و از جز به کل رسیدن است.
علم آمار به مدل‌سازی ریاضی از پدیده‌های طبیعی و واقعی می‌پردازد و چون دانشمندان هر علمی از ابزار ریاضی برای مطالعات خود استفاده می‌کنند علم آمار برای بررسی مسائل دنیای واقعی به کمک مدل‌سازی ریاضی بسیار موردتوجه قرار گفته است.
آمارگران در دولت، صنعت و تجارت نقش مهمی در کنترل کیفیت و ایجاد محصولات دارند. یک آمارشناس بر اساس مشاهدات خود اطلاعاتی به‌دست می‌آورد و سپس با اطلاعات به‌دست‌آمده اتفاقات و حوادث را پیش‌بینی می‌کند. متخصصین آمار اغلب دانششان را در علوم مختلفی مانند زیست‌شناسی، اقتصاد، مهندسی، پزشکی، بهداشت عمومی، روانشناسی، بازاریابی، آموزش و ورزش به‌کار می‌برند.
یکی از فنون مهمی که آمارگران از آن بهره می‌برند نمونه‌گیری است. نمونه‌گیری جمع‌آوری اطلاعات درباره‌ی گروهی از مردم یا مجموعه‌ای از پدیده‌ها با بررسی قسمت کوچکی از کل مجموعه می‌باشد، برای مثال برای تخمین تعداد بینندگان یک برنامه‌ی تلویزیونی خاص به جای مطالعه تمام بینندگان تنها چند هزار خانواده موردبررسی قرار می‌گیرند.
آمارگران تصمیم می‌گیرند که از کجا و چگونه داده‌ها جمع‌آوری شوند. آنها تعداد و نوع گروه‌های نمونه را مشخص کرده و به تهیه‌ی پرسشنامه‌های تحقیقی یا فرم‌های گزارشی می‌پردازند و دستورالعمل‌های لازم را به کارکنانی که به جمع‌آوری و جدول بندی اطلاعات مشغولند می‌دهند و درنهایت با استفاده از نرم‌افزارهای رایانه‌ای به تجزیه‌وتحلیل، جمع‌بندی و تحلیل اطلاعات می‌پردازند.
توانایی‌های لازم برای رشته‌ی آمار
به علت رابطه تنگاتنگ این رشته با ریاضی، قوی بودن در علم ریاضی بسیار ضروری است همچنین قدرت درک علمی مسائل آماری و تجزیه‌وتحلیل احتمالی مطالب بسیار مهم است. دانشجوی این رشته باید توانایی و ابتکار لازم در تجزیه‌وتحلیل و حل مسائل ریاضی داشته باشد و به یادگیری علوم کامپیوتر نیز علاقه‌مند باشد.
از دیدگاه دانشجویان ای رشته داشتن علاقه، قدرت تجزیه‌وتحلیل خوب، صبر و حوصله، پشتکار و تلاش، آشنایی با کامپیوتر و علاقه به تحقیق از عوامل موفقیت در این رشته می‌باشد.
چارت رشته آمار (کارشناسی)
| ردیف | نام درس | واحد | |
|---|---|---|---|
| ۱ | ریاضی عمومی ۱ | ۴ | |
| ۲ | مبانی احتمال | ۳ | |
| ۳ | مبانی کامپیوتر و برنامه سازی | ۳ | |
| ۴ | یکی از دروس جدول پایه انتخابی | ۳ | |
| ۵ | زبان عمومی | ۳ | |
| ۶ | تربیت بدنی ۱ | ۱ | |
| ۷ | ریاضی عمومی ۲ | ۴ | |
| ۸ | مبانی علوم ریاضی | ۳ | |
| ۹ | احتمال ۱ | ۳ | |
| ۱۰ | یک درس از دروس جدول پایه انتخابی | ۳ | |
| ۱۱ | فارسی عمومی | ۳ | |
| ۱۲ | یک درس عمومی | ۲ | |
| ۱۳ | روش‌های آماری | ۳ | |
| ۱۴ | احتمال ۲ | ۳ | |
| ۱۵ | مبانی ماتریس‌ها و جبر خطی | ۳ | |
| ۱۶ | مبانی آنالیز ریاضی | ۳ | |
| ۱۷ | آزمایشگاه علوم ریاضی | ۱ | |
| ۱۸ | یکی از دروس جدول پایه انتخابی | ۳ | |
| ۱۹ | یک درس عمومی | ۲ | |
| ۲۰ | آمار ریاضی (برآوردیابی) | ۳ | |
| ۲۱ | معدلات دیفرانسیل | ۳ | |
| ۲۲ | مبانی آنالیز عددی | ۳ | |
| ۲۳ | یک درس اختیاری | ۳ | |
| ۲۴ | یک درس اختیاری | ۳ | |
| ۲۵ | یک درس عمومی | ۲ | |
| ۲۶ | تربیت عمومی ۲ | ۱ | |
| ۲۷ | آمار ریاضی (آزمون فرض) | ۳ | |
| ۲۸ | روش‌های نمونه گیری ۱ | ۳ | |
| ۲۹ | رگرسیون ۱ | ۳ | |
| ۳۰ | فرایندهای تصادفی ۱ | ۳ | |
| ۳۱ | یک درس اختیاری | ۳ | |
| ۳۲ | یک درس عمومی | ۲ | |
| ۳۳ | طرح آزمایش‌های ۱ | ۳ | |
| ۳۴ | روش‌های چند متغیره پیوسته ۱ | ۳ | |
| ۳۵ | روش‌های نمونه‌گیری ۲ | ۳ | |
| ۳۶ | محاسبات آماری ۱ | ۱ | |
| ۳۷ | یک درس اختیاری | ۳ | |
| ۳۸ | یک درس عمومی | ۲ | |
| ۳۹ | روش‌های ناپارامتری | ۳ | |
| ۴۰ | طرخ آزمایش‌های ۲ | ۳ | |
| ۴۱ | محاسبات آماری ۲ | ۱ | |
| ۴۲ | روش‌های چند متغیره گسسته | ۳ | |
| ۴۳ | ۲ درس اختیاری | ۶ | |
| ۴۴ | یک درس عمومی | ۲ | |
| ۴۵ | کنترل کیفیت آماری | ۳ | |
| ۴۶ | سری‌های زمانی ۱ | ۳ | |
| ۴۷ | محاسبات آماری ۳ | ۱ | |
| ۴۸ | دو درس اختیاری | ۶ | |
| ۴۹ | یک درس عمومی | ۲ | |
ادامه تحصیل در علم آمار و گرایش‌های این رشته در مقطع کارشناسی ارشد و دکتری
این رشته تا مقطع دکتری در دانشگاه‌ها تدریس می‌شود در دوره کارشناسی ارشد ۳۲ واحد تخصصی و در دوره دکتری ۲۴ واحد درس تخصصی و ۲۴ واحد رساله دکتری باید گذرانده شود.
گرایش‌های گوناگون رشته آمار در مقطع کارشناسی ارشد
گرایش‌های این رشته در مقطع کارشناسی ارشد شامل: آمار ریاضی، آمار زیستی (حیاتی)، آمار بیمه و آمار و کاربرد آن در اقتصاد و علوم اجتماعی (آمار اقتصادی و اجتماعی) می‌باشد.
گرایش‌های رشته آمار در مقطع دکتری
در مقطع دکتری تنها دو گرایش آمار ریاضی و آمار زیستی (حیاتی) وجود دارد.
آینده شغلی و بازار کار رشته آمار
فارغ‌التحصیلان این رشته قادرند:
- در مسائل ساده آماری برای رفع نیازهای مؤسسات اقتصادی، صنعتی، اجتماعی، کشاورزی، مراکز درمانی و… مدل‌سازی کنند.
- با درک مفاهیم آماری به تجزیه‌وتحلیل اطلاعات بپردازند.
- با تحلیل اطلاعات به‌دست‌آمده به برنامه‌ریزی صحیح و علمی بپردازند.
- به‌منظور توصیف داده‌ها و انجام استنباط آماری از بسته‌های آماری کامپیوتری استفاده کنند.
فرصت‌های شغلی برای دارندگان مدرک آمار مساعد به نظر می‌رسد. در بخش تجارت و صنعت آمارگران نقش مهمی در کنترل کیفیت، ایجاد و بهبود تولیدات دارند. متخصصان آماری که برای شرکت‌های داروسازی کار می‌کنند برای تخمین ایمنی و اثربخشی داروهای جدید به ارزیابی نتایج آزمایشات کلینیکی می‌پردازد. آمارگرانی که در شرکت‌های تولید نرم‌افزارهای کامپیوتری مشغولند در ساخت برنامه‌های نرم‌افزاری همکاری می‌کنند. تعداد زیادی از آمارگران هم در بخش‌های دولتی استخدام می‌شوند. علاوه بر بخش دولتی آمارگران می‌توانند در بخش خصوصی به فعالیت بپردازند. گروهی از فارغ‌التحصیلان این رشته نیز به آموزش آن مشغول می‌شوند.
به‌طورکلی فارغ‌التحصیلان این رشته می‌توانند در هر مرکزی که نیاز به جمع‌آوری و تجزیه‌وتحلیل آمار و اطلاعات دارند مشغول شوند. مانند سازمان برنامه‌وبودجه، مرکز آمار ایران، بانک‌ها، ادارات بیمه، مراکز صنعتی و کارخانجات، واحدهای آماری وزارتخانه‌های مختلف همچون جهاد کشاورزی، کار، بهداشت، اقتصاد و امور دارایی، فرهنگ و ارشاد اسلامی.
اگر تمایل دارید اطلاعات بیشتری از این رشته به دست بیاورید، از بخش مقالات رشته آمار مرکز پروژه بازدید کنید.
